Механизм осуществления внешней политики современной Польши: политико-правовой анализ
- DOI
- https://doi.org/10.5922/2074-9848-2017-1-3
- Страницы / Pages
- 44-59
Аннотация
Посредством анализа политико-правовой базы внешней политики современной Польши определяется специфика внешнеполитического механизма Республики. Уделяется особое внимание полномочиям в сфере внешней политики правительства и министра иностранных дел в частности, внешнеполитической роли президента, а также порядку выработки внешнеполитической стратегии Польши. Отдельно рассматривается роль органов местного самоуправления в процессе реализации внешнеполитического курса РП.
Показывается специфика внешнеполитического механизма Польши, в частности указывается на его потенциальную нестабильность в связи с многоуровневостью порядка принятия решений, а также недостаточно конкретным разграничением в Конституции Республики полномочий в области внешней политики между правительством и президентом, что, в свою очередь, создает поле для политических конфликтов между двумя институтами государственной власти. Отмечается, что эффективность функционирования внешнеполитического механизма Польши напрямую зависит от характера взаимоотношений правительства и президента страны и требует постоянного достижения консенсуса по ключевым вопросам, касающимся внешней политики. Выявляется значимое влияние внутриполитической конъюнктуры на действие механизма внешней политики Польши и, как следствие, на специфику поведения Республики в международных отношениях.
Abstract
This article describes the features of Poland’s foreign policy. Special attention is paid to the foreign policy mandate of the president, government, and minister of foreign affairs and the procedure for devising Poland’s foreign policy strategy. Another focus is the contribution of local government to Poland’s foreign policy. The author describes the features of Poland’s foreign policy mechanism and emphasises its potential instability associated with a multi-tier decision-making procedure and blurred boundaries between foreign policy mandates conferred by the Constitution upon the government and president. The latter creates a potential for institutional conflict. It is stressed that the efficiency of Poland’s foreign policy mechanism is strongly affected by the relations between the government and the president and requires consensus on all major foreign policy issues. The author emphasises the effect of the domestic policy situation on Polish foreign policy mechanism and, as a result, the Republic’s stance in the international arena.
Список литературы
1. Внешняя политика: вопросы теории и практики : матер. науч. семинара. М., 2009.
2. Тарасов И. Н. Политические институты и практики посткоммунизма в Центрально-Восточной Европе. Саратов, 2009.
3. Allison G. Essence of decision: explaining the Cuban missile crisis. Boston, 1971.
4. Bieleń S. Deficyt realizmu w polskiej polityce zagranicznej. Stosunki Międzynarodowe // International Relations.2008. T. 38, № 3—4. S. 9—29.
5. Garlicki L. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa, 2004.
6. Grodzki R. Polska polityka zagraniczna w XX i XXI wieku. Główne kierunki — fakty — ludzie — wydarzenia. Zakrzewo, 2009.
7. Grzybowski M. Role ustrojowe Prezydenta RP w kontekście członkostwa w Unii Europejskiej. PiP, 2004. Z. 7.
8. Kaczyński M. P. Polska polityka zagraniczna z latach 2005—2007: co po konsensie? Warszawa, 2008.
9. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 2009. № 114. Poz. 946.
10. Lech Kaczyński kontra Donald Tusk. URL: http://wpolityce.pl/polityka/154481-lech-kaczynski-kontra-donald-tusk-konflikt-rosyjsko-gruzinski-ujawnil-roznice-w-ocenie-sposobu-prowadzenia-polityki-wobec-rosji-miedzy-rzadem-i-prezydentem (дата обращения: 20.08.2016).
11. Łoś-Nowak T. Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Polskiej: wyzwania i zagrożenia fazy transformacji ustrojowej, (w:) Polityka w Polsce w latach 90. Wybrane problemy, pod red. A. Antoszewskiego i R. Herbuta. Wrocław, 1998.
12. Mażewski L. Prowadzenie polityki zagranicznej w Rzeczypospolitej Polskiej. RPEiS, 2009. Z. 3.
13. Pismo Marszałka Struka ws. małego ruchu granicznego. URL: http://www.dziennikbaltycki.pl/aktualnosci/a/pismo-marszalka-struka-ws-malego-ruchu-grani cznego,10484418/ (дата обращения: 20.08.2016).
14. Pomianowski J. Priorytety polskiej polityki zagranicznej a aktywność międzynarodowa samorządów. URL: https://www.umww.pl/attachments/article/38240/SOKWMS_1_publikacja.pdf (дата обращения: 20.08.2016).
15. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 maja 2009 r. sygn. akt Kpt 2/08, M. P. 2009. № 32—1748. Poz. 478.
16. Prezydent Andrzej Duda buduje «Międzymorze» — Polska ma szansę być potęgą. URL: https://thehumanitypress.wordpress.com/2015/11/05/prezydent-andrzej-duda-buduje-miedzymorze-polska-ma-szanse-byc-potega/ (дата обращения: 20.08.2016).
17. Prezydent Duda zawetował ustawę o ratyfikacji tzw. poprawki dauhańskiej do Protokołu z Kioto. URL: http://www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1536921,Prezydent-Duda-zawetowal-ustawe-o-ratyfikacji-tzw-poprawki-dauhanskiej-do-Protokolu-z-Kioto (дата обращения: 20.08.2016).
18. Sejm przyjął uchwałę o Wołyniu ze stwierdzeniem o ludobójstwie. URL: http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1646377,Sejm-przyjal-uchwale-o-Wolyniu-ze-stwierdzeniem-o-ludobojstwie (дата обращения: 20.08.2016).
19. Spór kompetencyjny między premierem a prezydentem w Trybunale. URL: http://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/167596,spor_kompetencyjny_miedzy_premierem_a_prezydentem_w_trybunale.html (дата обращения: 20.08.2016).
20. Spór premiera i prezydenta o szczyt UE. URL: http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/270698,1,spor-premiera-i-prezydenta-o-szczyt-ue.read (дата обращения: 20.08.2016).
21. Stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP w sprawie współdziałania administracji rządowej oraz województw w zakresie inicjatyw współpracy międzynarodowej z dnia 17 kwietnia 2012 r. URL: http://zwrp.pl/pl/o-zwrp/organy/konwent-marszalkow-wojewodztw-rp-rada-programowa/stanowiska/9004-stanowisko-konwentu-marszakw-wojewdztw-rp-acut-nowa-wie645.html (дата обращения: 20.08.2016).
22. Stemplowski R. Kształtowanie polskiej polityki zagranicznej. Wstęp do analizy. Warszawa, 2004.
23. Stemplowski R. O konstytucyjnym pojęciu prowadzenia polityki // Przegląd Sejmowy. 2007. № 4(81). S. 229—253.
24. Swianiewicz P. Kontakty międzynarodowe samorządów // Samorząd terytorialny, 2005. № 10. S. 7—27.
25. Szmigiel K. Regionalne po co i z kim? Relacje międzynarodowe samorządów województw. Warszawa, 2009.
26. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych, Dz. U. 2000. № 91. Poz. 1009.
27. Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, Dz. U. 1997. № 141. Poz. 943.
28. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, Dz. U. 2016.0.486.
29. Uwarunkowania i kierunki polskiej polityki zagranicznej w pierwszej dekadzie XXI wieku / pod red. Wolański M. S. Wrocław, 2004.
30. Wizyta prezydenta Polski na Ukrainie. URL: http://wiadomosci.wp.pl/kat,1025897,title,Wizyta-prezydenta-Polski-na-Ukrainie-Duda-przedstawil-ambitna-wizje-geopolityki-chce-silnego-paktu-panstw-Trojmorza,wid,18478600,wiadomosc.html?ticaid=117a74 (дата обращения: 20.08.2016).
31. Zarządzenie nr 5 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 25 marca 2013 r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Ministerstwu Spraw Zagranicznych, Dz. Urz. Min. Spraw Zagr. z 2013 r. poz. 4, z późn. zm.
32. Zięba R. Uwarunkowania polityki zagranicznej Polski na początku drugiej dekady XXI wieku. Stosunki Międzynarodowe // International Relations. 2011. T. 43, № 1—2. S. 9—37.