Гуманитарные и общественные науки

2023 Выпуск №3

Назад к списку Скачать статью

Мужской бунт: борьба за гендерное равенство в польских землях Австрийской и Российской империй в начале XX века: проблемы политической коммуникации

DOI
10.5922/sikbfu-2023-3-4
Страницы / Pages
35-45

Аннотация

Рассматривается сотрудничество мужчин и женщин в рамках третьей волны феминизма в польских землях Российской и Австрийской империй на рубеже XIX—XX вв. Освещается роль отдельных мужчин в становлении первых крупных феми­нистских организаций. Раскрывается роль Станислава Кошутского в формировании первой массовой женской организации в польских землях. Характеризуется совмест­ная деятельность женщин и мужчин в Лиге мужчин в защиту прав женщин и Союзе за равные права польских женщин. Проанализированы причины раскола Союза за равные права польских женщин, роль Станислава Кошутского во внутреннем конфликте Со­юза и его взаимоотношения с ключевыми активистками польского женского движения. Отдельно освещается политическое становление Марии Дуленбянки в галицийском сейме и ее сотрудничество с австрийскими социалистами. Рассматриваются пози­ции ключевых активисток польского женского движения по вопросу сотрудничества с мужчинами и с политическими партиями. Охарактеризована позиция отдельных политиков и общественных деятелей, не примыкавших ни к одной из организаций, выступавших за эмансипацию женщин для достижения национальных интересов.

Abstract

The article examines the cooperation between men and women during the third wave of feminism in the Polish territories of the Russian and Austrian Empires at the turn of the 19th and 20th centuries. The role of individual men in the establishment of the first major feminist organizations is highlighted. The author studies the contribution of Stanisław Kośutski in forming the first mass women’s organization in the Polish territories. The collaborative efforts of women and men in the League of Men for the Defense of Women’s Rights and the Union for Equal Rights of Polish Women are characterized. The reasons for the split in the Union for Equal Rights of Polish Women, Stanisław Kośutski’s role in the internal conflict of the Un­ion, and his relations with key activists of the Polish women’s movement are analyzed. The political evolution of Maria Dulębianka in the Galician Sejm and her collaboration with Aus­trian socialists are separately discussed. Meanwhile, the article examines the positions of key activists in the Polish women’s movement regarding cooperation with men and political par­ties. The stance of certain politicians and public figures, who did not align with any of the organizations advocating for women’s emancipation to achieve national interests, is charac­terized.

Список литературы

1.  Bluszcz: pismo tygodniowe illustrowane dla kobiet. 1883. R. 18, t. 19, № 3. URL: https://polona.pl/item/bluszcz-pismo-tygodniowe-illustrowane-dla-kobiet-r- 18-t-19-nr-3-17-stycznia-1883,NDc2OTIxNDA/0/#info:metadata (дата обращения: 13.03.2023).

2.  Bujak-Boguska S. Na straży praw kobiet. Pamiętnik Klubu Politycznego Kobiet Postępowych 1919—1939. Warszawa, 1930.

3.  Duda M. Ponadpłciowa solidarność (?). Wsparcie mężczyzn w walce o prawa wyborcze // Polek Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja. 2019. № 3.

4.  Dunin K. Prawa kobiet w nowym kodeksie cywilnym. Skład główny w księ­gar­ni gebethnera i wolffa. Warszawa, 1909.

5.  Górnicka-Boratyńska A. Chcemy całego życia. Antalogia polskich tekstów feme­nistycznych z lat. 1870—1939. Warszawa, 1999.

6.  Jastrzębska N. Z Pol. Stow. Równoupr. Kobiet // Odrodzenie. 1910. № 7. S. 111.

7.  Koszutski S. Kobieta i polityka: (o potrzebie praw politycznych dla kobiet). Warszawa, 1908.

8.  Kuczalska-Reinschmit P. Wyborcze prawa kobiet. Warszawa, 1911.

9.  Liga mężczyzn dla wywalczenia praw wybiorczych kobiet w Anglii // Ster. 1907. № 9.

10.   Nasze drogi i cele. Szkic do programu działalności kobiecej. Lwów, 1897.

11.   Odrodzenie: tygodnik polityczno-społeczny, literacki i artystyczny. 1910. № 7.

12.   Pachucka R. Pamiętniki z lat 1886—1914. Wrocław, 1958.

13.   Petrażycki L. O prawa dla kobiet. Mowa wygłoszona w I Dumie rosyjskiej / przeł. J. Petrażycka Tomicka. Lwów, 1919.

14.   Seidlerowa Z. Kronika działalności kobiecej // Bluszcz. 1907. № 19.

15.   Seidlerowa Z. Kronika działalności kobiecej // Bluszcz. 1907. № 24.

16.   Semczyszyn M. Wybory w kurii miejskiej we Lwowie 1861—1914 jako pretekst dla ukazaniaspołeczno-politycznego potencjałumiasta. Toruń, 2013.

17.   Ster: organ równouprawnienia kobiet polskich. 1910. R. 4, № 7—8. URL: https://crispa.uw.edu. pl/object/files/250098/display/Default (дата обращения: 13.03.2023).

18.   Ster: organ równouprawnienia kobiet polskich. 1913. R. 7, № 13—14. URL: https://crispa.uw.edu.pl/object/files/250065/display/Default (дата обращения: 13.03.2023).

19.   Urban J. O prawa obywatelskie dla kobiet. Przegląd Powszechny. Kraków. 1918.

20.   Walewska C. Ruch kobiecy w Polsce. cz. 2. Gebethner i Wolff. Warszawa, 1909.

21.   Związek Równouprawnienia Kobiet we Lwowie. Przyczynek do Historii Równouprawnienia kobiet w Polsce / oprac. J. Petrażycka Tomicka. Kraków, 1931.