Гуманитарные и общественные науки

2016 Выпуск №1

Назад к списку Скачать статью

К проблеме происхождения приморской культуры (по материалам раскопок поселений Прибрежное и Ушаково-3)

Страницы / Pages
6-38

Аннотация

Археологические исследования, начатые еще в 1990-х гг., позволили выделить особую группу поселений на побережье Вислинского залива (Прибрежное, Ушаково-1—5) — памятники вальдбургского типа. С учетом ярко выраженного своеобразия местного культурного комплекса и раннего характера дат можно предположить существование протофазы в развитии приморской культуры шнуровой керамики, которую гипотетически следует относить ко времени 3100—2900 до н. э. Предположительно, основную роль здесь могли сыграть культура шаровидных амфор, а также культуры субнеолита.

Abstract

Archeological research, which started back in 1990s, made it possible to single out a separate group of settlements on the Vistula Lagoon shore — Waldburg-type monuments. Taking into consideration the distinctive cultural features of the complex, and its early dating, we can safely assume the existence of a protophase in the course of Primorskaya Culture development, which hypothetically took place between 3100—2900 BC. Globular Amphorae Culture and Sub-Neolithic Cultures could have influenced the protophase the most.

Список литературы

1. Зальцман Э. Б. Поселения культуры шнуровой керамики на территории Юго-Восточной Прибалтики. М., 2010.
2. Зальцман Э. Б. Северо-восточное побережье Вислинского залива в эпоху неолита и раннего бронзового века (вопросы хронологии и культурной при- надлежности) // Na rubieźy kultur. Białystok, 2011. S. 55—65.
3. Лакiза В. Л. Старажитнасцi позняга неалiту i ранняга перыяду бронзавага веку Беларускага Панямоння. Мiнск, 2008.
4. Манастэрски Д. Культурный синкретизм общественных образований региона Мазурских озер в конце неолита и в начале эпохи бронзы (по итогам исследований керамического материала) // Проблемы балтийской археологии. Калининград, 2014. Вып. 2. С. 101—116.
5. Римантене Р. К. Культура шнуровой керамики в Прибалтике // Новое в археологии СССР и Финляндии. Л., 1981. С. 34—40.
6. Римантене Р. К. Хронология неолита Западной Литвы // Проблемы хронологии и этнокультурных взаимодействий в неолите Евразии. СПб., 2004. С. 155—162.
7. Тимофеев В. И. Памятники типа Цедмар // Неолит Северной Евразии. М., 1996. С. 162—165.
8. Antanaitis-Jacobs I., Girininkas A. Periodization and Chronology of the Neolithic in Lithuania // Archaeologia Baltica. Vilnius, 2002. Vol. 5. P. 9—39.
9. Beran J. Funde der Einzelgrabkultur im Bezirk Magdeburg. Halle, 1990. 
10. Butrimas A., Ostrauskienė D. Biržulio apyežerio neolito givenvičių virvelinė keramika // Kultūrinio landšafto raida Žemaičių aukštumoje / ed. A. Butrimas. Vilnius, 2004. Р. 121—144.
11. Furcholt M. Die absolutchronologische Datierung der Schnurkeramik in Mitteleuropa und Südskandinavien. Bonn, 2003. 
12. Gaerte W. Die steinzeitliche Keramik Ostpreuβens. Königsberg, 1927.
13. Glosik J. Kultura strzyźowska // Materiały staroźytne. 1968. T. 11. S. 7—114.
14. Gumiński W. Kultura Zedmar. Na rubieźy neolitu “zachodniego” // Od neolityzacji do początków epoki brązu / ed. J. Czebreszuk, M. Krywaltsevič, P. Makarowicz. Poznań, 2001. T. 2. S. 133—152.
15. Hecht D. Das schnurkeramische Siedlungswesen im südlichen Mitteleuropa. Heidelberg, 2007.
16. Kadrow S., Machnik J. Kultura mierzanowicka. Chronologia, taksonomia i rozwój przestrzenny. Kraków, 1997.
17. Kilian L. Haffküstenkultur und Ursprung der Balten. Bonn, 1955.
18. Król D. Excerpts from Archaeological Research at Rzucewo, Puck Region // The Built Environment of Coast Areas during the Stone Age / ed. D. Król. Gdańsk, 1997. S. 135—150.
19. Król D. Elementy zabudowy osady późnoneolitycznej na przykładzie Osłonina i Rzucewa // Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu / ed. M. Paner, H. Fudziński. Gdańsk, 2009. S. 331—336.
20. Krzak Z. The Złota Culture. Ossolineum, 1976. 
21. Machnik J. Krąg kultury ceramiki sznurowej. Prahistoria Ziem Polskich. Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk, 1979. T. 2. S. 337—411.
22. Machnik J. “Rzucewo Culture” and the Early Horizon of the Corded Ware // The Built Environment of Coast Areas during the Stone Age /ed. D. Król. Gdańsk, 1997. S. 128—134.
23. Manasterski D. Pojezierze Mazurskie u schyłku neolitu i na początku epoki brązu w świetle zespołów typu Ząbie-Szestno. Warszawa, 2009.
24. Mazurowski R. F. Prahistoryczne bursztyniarstwo na Żuławach Wiślanych. Malbork, 2014.
25. Rimantienė R. Nida. Senųjų baltų gyvenvietė. Vilnius, 1989.
26. Rimantienė R. Die Haffküstenkultur in Litauen // Praehistorica. Praha, 1992. Bd. 19. S. 301—305.
27. Rimantienė R. Neolitas ir ankstyvasis žvalvario amžius Pietų Lietuvoje // Lietuvos Archeologija. Vilnius, 1999. T. 16. Р. 19—29.
28. Rimantienė R. Die Вernsteinerzeugnisse von Śventoji // Baltic amber / ed. A. Butrimas. Vilnius, 2001. P. 87—98.
29. Szmyt M. Społeczności kultury ampfor kulistych na Kujawach. Poznań, 1996.
30. Szmyt M. Between west and east people of the Globular amphora сulture in Eastern Europe: 2950—2350 BC. Poznań, 1999.
31. Tetzlaff W. The Rzucewo Culture // The Neolithic in Poland. Wrocław ; Warszawa ; Kraków, 1970. S. 356—365.
32. Witkowska B. Corded Ware Culture settlements on Cetntral European Uplands // Sprawozdania archeologiczne. 2006. T. 58. S. 21—72.
33. Włodarczak P. Kultura ceramiki sznurowej na wyżynie małopolskiej. Kraków, 2006.
34. Żurek J. Osada z młodszej epoki kamiennej w Rzucewie, pow. Wejherowski, i kultura rzucewska // Fontes Archaeologici Posnaniensis. Poznań, 1954. T. 4. S. 1—42.