Свидетель обвинения. Показания Станислава Дубеля на процессе по делу Рудольфа Хесса
- Страницы / Pages
- 78-90
Аннотация
Анализируется жизненный путь бывшего польского заключенного нацистского концентрационного лагеря Аушвиц Станислава Дубеля (1910—?), который в период с 1942 по 1944 гг. работал садовником на вилле коменданта Аушвица Рудольфа Хесса и впоследствии стал одним из главных свидетелей обвинения на процессе по его делу. Процесс состоялся в Варшаве в марте 1947 г. и продлился 18 дней. Помимо Дубеля, на нем выступили другие поляки — бывшие узники Аушвица, однако именно показания Станислава были наиболее полными и содержали много важных подробностей. Пройдя все круги аушвицкого ада, Дубель после освобождения из концлагеря вернулся к нормальной жизни и в 1947 г. выступил против Хесса. Именно благодаря показаниям Дубеля, которые являются не только важным юридическим, но и историческим источником, удалось восстановить часть его биографии. В настоящей статье поставлена задача проанализировать показания Дубеля на процессе по делу Хесса, оценить степень их достоверности и показать, какую роль они играют в реконструкции повседневной жизни и быта заключенных, коменданта Хесса и его семьи, а также других эсэсовцев, работавших в концлагере Аушвиц.
Список литературы
1. Освенцим в глазах СС. Гесс, Броад, Кремер. Освенцим, 1975.
2. Станислав Дубель, заключенный № 117670 // Концентрационный лагерь Маутхаузен. URL: https://collections.arolsen-archives.org/en/search/people/1421371/ ?p=1&s=Stanislaw%20Dubiel&s_lastName=asc (дата обращения: 18.06.2019).
3. Станислав Дубель, заключенный № 6059 // База данных узников концлагеря Аушвиц. URL: http://base.auschwitz.org/wiezien.php?lang=en&ok=osoba& id_osoba=60628 (дата обращения: 13.06.2019).
4. Франкл В. Человек в поисках смысла. М., 1990.
5. Arrival list of CC Mauthausen, 1.1.26.1/1320290 // ITS Digital Archive, Arolsen Archives.
6. Centropa: a journal of central European architecture and related arts. N. Y., 2004. Vol. 4.
7. Commandant of Auschwitz. The Autobiography of Rudolf Hoess. Cleveland; N. Y., 1959.
8. Correspondence file T/D — 143039, 6.3.3.2/86967363 // ITS Digital Archive, Arolsen Archives.
9. Correspondence file T/D — 143039, 6.3.3.2/86967365 // ITS Digital Archive, Arolsen Archives.
10. Correspondence file T/D — 143039, 6.3.3.2/86967370 // ITS Digital Archive, Arolsen Archives.
11. Finder G., Prusin A. Justice behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland. Toronto, 2018.
12. Harding T. Hanns and Rudolf: the true story of the German Jew who tracked down and caught the Kommandant of Auschwitz. N. Y., 2013.
13. KL Auschwitz seen by the SS. Höss. Broad. Kremer. Oswiecim, 1972.
14. Langbein H. People in Auschwitz. Chapel Hill ; L., 2004.
15. List of liberated prisoners in sub-camp Ebensee of CC Mauthausen, 1.1.26.1/ 1303827 / ITS Digital Archive, Arolsen Archives.
16. Lombardo J., Robson D. The Horrors of Auschwitz. N. Y., 2017.
17. Rees L. Auschwitz: The Nazis and “The Final Solution”. L., 2005.
18. Wachsmann N. KL: a history of the Nazi concentration camps. N. Y., 2015.
19. Weber H. Holocaust Mosaic. N. Y., 2006.
20. Zeznanie Adolfa Maciejowski z dnia 13 września 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/135. S. 305—306.
21. Zeznanie Alfreda Barabasza z dnia 13 września 1946 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/85. S. 139—140.
22. Zeznanie Erwina Olszówka z dnia 25 września 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/137. S. 381—385.
23. Zeznanie Henryka Lierscha z dnia 17 września 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/137. S. 360—363.
24. Zeznanie Jerzy Malcherczyka z dnia 20 stycznia 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/171. S. 309—312.
25. Zeznanie Józefa Głuszaka z dnia 9 grudnia 1946 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/89. S. 242—245.
26. Zeznanie Józefa Janusa z dnia 17 września 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/135. S. 312—313.
27. Zeznanie Kazimierza Smoleńa z dnia 30 lipca 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/135. S. 199—204.
28. Zeznanie Mieczysława Kotlarski z dnia 3 grudnia 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/163. S. 265—280.
29. Zeznanie Stanisława Dubiela z dnia 15 marca 1947 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/107. S. 77—119.
30. Zeznanie Stanisława Dubiela z dnia 7 sierpnia 1946 roku // Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Sygn. IPN GK 196/85. S. 51—58.